PROLOGUE: LEARNING HOW TO WALK

2016 A Space Odyssey 

Woensdag 18 mei is een grote dag voor het NTGent. Die dag start de laatste eigen productie van het seizoen maar ook de hoogst risicovolle. Een initiatief van de meest gevoelige en dus kwetsbare acteur van het gezelschap. Niet alleen voor de idee, het concept en het spel – dat laatste samen met Elsie de Brauw, Risto Kübar, Lara Barsacq en Lisi Estraras – is hij verantwoordelijk, maar tevens voor de regie. Dames en heren! [tromgeroffel] Beste lezer! [bazuingeschal] Hier komt… 

Met deze productie begeeft Benny Claessens zich op glad ijs. De voorstelling is een zoektocht, zoals hij het zelf uitdrukt in de promotekst van het laatste NTGent-magazine van het seizoen, ‘… over het ondramatische. Het tussengebied waarin niks en alles gebeurt. Een voorstelling over kijken en luisteren. Een poging om iets terug te vinden van het moment in ons leven waar we tot nog niks in staat waren maar alle mogelijkheden in ons droegen.’ 

Heb ik het goed begrepen, bedoelt Benny Claessens met ‘dat moment in ons leven’ de periode voorafgaand aan een productie. Een tijd waarin een idee nog geen foetus is, zich in de eerste fase na de bevruchting bevindt. Er is een vrucht maar nog geen mens. Na die twaalf weken is er een idee. Het theater is nog ver weg en toch nabij. Zo blijkt uit de poëtische tekst in het magazine, met als titel In July 2013  / I was in Spain. Twee fragmenten geven inzicht over het evolutieproces van een productie. Daarmee is de voorstelling al ten dele geslaagd. Het publiek ziet het eindresultaat. Is dat voldoende om een voorstelling ten volle te begrijpen? Ik meen van niet.

Geven we echter het woord aan Benny Claessens, dan kan de lezer zelf oordelen. 

on a beach in between two rocks
a bay
around eight the beach was packed with children
collecting rocks and throwing them into the water
a daughter in puberty got her picture taken by her mother
on a rock
pretending to dive into the sea
three blond swedish girls learned how to sit in the sand
folding their skirts up
a child version of anna wintour was playing around
someone proposed to someone
friends had lit candles on the rocks
she said yes
everyone seemed pretty ok

Learning How To Walk is geen tragedie of komedie. Geen afleiding ervan of een tussenvorm. Het is ook geen experiment. Een experiment drijft tussen de bodem en de oppervlakte van de zee. Benny Claessens stuurt zijn concept en geeft de onder- en bovenlagen gestalte. Het repetitieproces was er om de lagen tot een sprei van kantwerk te haken. Het resultaat, de voorstelling, is de emoties van de ervaringen verder te verspreiden, want Claessens wil zo communiceren tot hij voorbij ons sterrenstelsel een ander sterrenstelsel vindt. Laat ik een stap opzij zetten voor het tweede fragment of ik verlies mij in vergezocht gefilosofeer.

in july 2014 i sat on the terrace of my home in munich
in a wheelchair
i had worked too much and my body had said ‘enough’
i broke my foot and  was immobile for five weeks
i sat there alone with my thoughts
watching landscapes
round 1800 art was a disease called melancholy
if u have time to paint landscapes
and u didnt work
something was really wrong with u
and i wrote a text
it turned out to be a description
of a landscape
emotional but also literal
a landscape i couldnt see at that moment
because of my  immobile situation
… 

Al de teksten  zijn geplukt uit een werkboek, geen script maar een handleiding om ‘het ondramatische, het tussengebied waarin niks en alles gebeurt’ te tonen. 

Tijdens een open repetitie kreeg ik de indruk dat Benny Claessens zijn versie van Stanley Kubricks A Space Odyssey heeft gemaakt. Zich niet afspelend in 2001 maar in 2016. De elektronische muziek van Nid & Sancy versterken dit idee. Hierdoor wordt de eerste fase na de bevruchting in reliëf gezet, zodanig dat betekenis en boodschap van het ondramatische onthuld wordt. Althans, daar een poging toe doet. 

Learning How To Walk zou wel eens de merkwaardigste productie van het uitbollende seizoen kunnen zijn. Is het dat niet, dan is het in elk geval de meest risicovolle. En dat ontbreekt nu net in het Vlaams theater: risico zonder experimentele pretentie. 

Onder de naam van uw spion staat nog de link naar een filmpje gemaakt door Filip Schils tijdens de open repetitie. Alles lijkt chaotisch, maar dat is niet zo. Je kijkt naar een repetitie van overgangen en transities. En als slot van dit gekletter een montage van Benny aan het werk als regisseur.  

Nog even meegeven dat op de 2^de pagina van de promokatern staat: Language no problem. 

Een reden te meer om deze voorstelling niet te missen. 

guido lauwaert
gent, 2016-05-16 

info: www.ntgent.be