DE ZAAK BART DE PAUW … en de media

DE ZAAK BART DE PAUW 

… en de media 

Het nieuws van het wangedrag van de Bekende Vlaming van de bovenste plank, de genaamde Bart De Pauw, werd door de media opgepikt als was er een massamoordenaar na maandenlang vruchteloos zoeken eindelijk gearresteerd.
Mensen uit alle rangen van de showbizzwereld werden meermaals geïnterviewd, door hoofdredacteurs en journalisten onder druk gezet hun mening te geven in radio- en televisieprogramma’s. Speciale bijlagen van kranten werden gevuld met opinies van artiesten, filosofen, advocaten en psychologen. Weekbladen brachten speciale edities uit wanneer er nieuwe beschuldigingen werden geuit door voormalige vrouwelijke medewerkers over zijn misbruik van macht en bekendheid. Of ze al dan niet terecht waren werd niet onderzocht. Hij had zich werkelijk misdragen, dat stond vast, had hij zelf bekend, op een klacht meer of minder keek men niet, integendeel, ze leverden beduidend meer kijkers, lezers en geld op.
De mediabonzen wreven in hun handen tot hun hele lichaam er van gloeide. Een CEO van een televisieketen verklaarde in de talkshow Van Gils & Gasten dat de kwestie van schuld of onschuld een zaak is van het gerecht, niet van de media. 

De affaire nam zulke proporties aan dat het leek of de duivel werkelijk bestond. Daar wisten prelaten en priesters handig gebruik van te maken door speciale missen op te dragen, die door de eenvoudigen van geest werden bijgewoond. Uit alle maatschappelijke rangen en standen trokken de prominenten naar de kerken en lieten zich vóór of na de diensten op de trappen interviewen, omringd door hun kinderen, ouders, grootouders, vrienden en huisdieren. Zij die niet naar de kerken trokken verzamelden zich in hun tempels en clublokalen om de verloedering van de zeden, waarvan het gedrag van Bart de Pauw een schoolvoorbeeld was, te bespreken. In culturele centra werden debatten gevoerd met auteurs, acteurs, opiniemakers, historici, melkboeren en marketingspecialisten. De zalen zaten tot de trappen gevuld, sommigen debatten duurden tot vroeg in de ochtend.
De overtuiging dat hij niet de enige duivel was won veld door de hysterie. Snel zou aan het licht komen dat ook anderen in eenzelfde bedje ziek waren. Vermoedens werden off the record verteld, namen achter de hand genoemd. Niemand wist of de praatjes waarheid dan leugen waren. Toch werden ze door de media op zulke wijze publiek gemaakt dat de oplagen van de kranten en weekbladen bleven stijgen en de kijk- en luistercijfers dagelijks records braken. Journalisten en nieuwslezers klopten overuren en dachten aan de extra vakantiedagen die ze zouden opbrengen. Folders en catalogi werden door hun man of vrouw bij het dichtstbijzijnde reisbureau opgehaald en in de files doorbladerd.
De mediabonzen wreven in hun handen tot hun hele lichaam er van gloeide. 

De minister van Justitie en de gerechtelijke overheid vergaderden dagelijks. Hun woordvoerders verklaarden dat een grondig onderzoek werd uitgevoerd en dat snel een beslissing genomen zou worden of Bart De Pauw al dan niet vervolgd zou worden. Zijn advocaten verklaarden voor het oog van tientallen camera’s dat hun cliënt meermaals verhoord was, dit de komende dagen nog zou gebeuren en hij alle medewerking verleende. Bovendien was hij zich bewust van wat hij had misdaan. De gemoederen bedaarden echter niet, integendeel. Door het zich vastbijten van de media in Bart De Pauw eiste het volk een snelle beslissing. Betogingen werden opgezet, georganiseerd door schooldirecteurs. Politiewagens vóór en achter. De optochten vertrokken van marktpleinen en eindigden op de parkings van justitiepaleizen. Kinderen lieten zwarte ballonnen op, verslenste ruikers werden neergelegd aan de poorten van radio- en televisiegebouwen. De huizen van de verwanten van wat al een misdadiger genoemd werd werden met rotte eieren en tomaten bekogeld. De media brachten er verslag van uit. Docenten, onderwijzers, leerlingen, ja zelfs kleuters kregen een microfoon onder de neus geduwd. De interviewers formuleerden hun vragen zo dat de antwoorden van de ge-interviewden beschuldigingen inhielden richting zijn vrienden. Ze kenden hem toch zo goed dat ze op de hoogte geweest moesten zijn van zijn ontaarde moraal, én, ze hadden er niets aan gedaan.
De mediabonzen wreven in hun handen tot hun hele lichaam er van gloeide. 

De volkswoede nam zulke proporties aan dat het onderzoek naar de Bende van Nijvel nauwelijks nog ter sprake kwam. De koning drong bij de premier aan om in te grijpen. De premier zette de minister van Justitie onder druk. De minister van Justitie spoorde de hoogste magistraat aan snel een beslissing te nemen, wilde hij niet naar een of andere Europese instantie verbannen worden. En zo kwam het dat al een maand na de eerste beschuldigingen, een proces gehouden werd voor de rechtbank van Leuven tegen Bart De Pauw wegens grensoverschrijdend gedrag en ‘het stelselmatig lastigvallen van een of meerdere personen van het vrouwelijk geslacht, door die een of meerdere personen van het vrouwelijk geslacht te achtervolgen, steeds op hinderlijke wijze contact op te nemen en soms ook te bedreigen’, lang voor er een stevig dossier was. De mediabonzen wreven in hun handen tot hun hele lichaam er van gloeide. Ze wreven nog harder door een juridisch gehakketak. Gezien de klagers niet allemaal in hetzelfde gerechtelijk arrondissement woonden en sommigen Franstalig waren, wilde de rechtbank van de hoofdstad de zaak naar zich toe trekken. Maar de rechters van de Vlaams-Brabantse hoofdstad lieten zich deze zaak niet meer uit handen nemen.
De mediabonzen wreven in hun handen tot hun hele lichaam er van gloeide. 

De zaak had zulke proporties aangenomen dat journalisten en televisieploegen uit de hele wereld opdaagden. Het proces zou aanvankelijk doorgaan in de assisenzaal van het Leuvens gerechtsgebouw. Gezien echter de grote mediabelangstelling, de vele klagers en het dubbel zoveel advocaten werd besloten dat het proces in de schouwburg zou doorgaan en uitgezonden zou worden door de televisiezenders van zowel de VRT als de VTM. In de vertrekhal van stations werden grote schermen opgesteld.
Nog voor het einde van het jaar werd gevonnist en de uitspraak werd de aangeklaagde voorgelezen. Tijdens de lezing viel het land stil. Treinen, trams, bussen hielden halt, de handel op de beurs werd opgeschort, vluchten van vliegtuigen werden uitgesteld om het personeel, de handelaars en de reizigers de kans te geven de lezing live te aanhoren.
‘De genaamde De Pauw, Bart, producer van televisieprogramma’s en aandeelhouder van productiehuis Koeken Troef! zal met ingang van maandag aanstaande in gevangenistenue worden opgesloten in een kooi. Ze zal gedurende vijf opeenvolgende dagen worden opgesteld op de Grote Markt van Brussel, zodat de bevolking hem naar goeddunken verwijten naar het hoofd kan slingeren. Het is de media toegestaan ter plekke opnames te maken en uit te zenden. Spuwen en het gooien van voorwerpen is verboden en elke overtreding zal worden bestraft met geldboetes. Na uitvoering van dit vonnis zal de veroordeelde toevertrouwd worden aan de Broeders van Liefde van het Dr. Guislain Ziekenhuis, te Gent, alwaar De Pauw, Bart, een psychiatrische behandeling zal ondergaan. De duur van zijn verblijf zal afhangen van het oordeel van de medische commissie. De benadeelden hebben recht op een financiële schadeloosstelling, welke zaak is van een burgerlijke rechtbank. De kosten van het geding, de medische behandeling en de kooi vallen ten laste van de veroordeelde. Het vonnis met zijn bijlagen zal over twee dagen worden gepubliceerd in alle Belgische kranten. De kosten eraan verbonden vallen eveneens ten laste van de veroordeelde. Bewarend beslag met onmiddellijke ingang wordt gelegd op de roerende en onroerende goederen van het productiehuis Koeken Troef! waarvan veroordeelde de hoofdaandeelhouder is.’ 

De week dat Bart De Pauw gekooid aan het oog van het volk werd getoond, was een feestweek. Dat er niet gewerkt werd sprak vanzelf. De Belgische Spoorwegen legden speciale treinen in en gaven korting na voorlegging van de krant waarin het vonnis was gepubliceerd. Door de volksverhuizingen wreven de mediabonzen zich elke dag van die week in de handen tot hun hele lichaam gloeide. Er was een tribune opgesteld voor de pers en een tribune voor de politici en hun mooie dames. Marskramers sloegen hun tent op en verkochten kopjes bedrukt met een gekooide Bart. Etsers maakten spotprenten die ter plekke werden gedrukt en verkocht. Bakkers bedachten een broodje waarin men de letters sms herkende. Chocolatiers verkochten pralines in de vorm van een koekoek. Er was zelfs een kraam dat zitkussens verkocht met een afbeelding van een schalkse ruiter waarin men Bart De Pauw herkende. Een zichzelf noemende kwaliteitskrant deelde rollen toiletpapier uit met op elk velletje het hoofd van de gevallen BV, de handen rond de tralies van een celdeur. Een poppenkast vertoonde een parodie op De Slimste Mens waarin Bart bespot werd door Gioppino en Pulcinella, en verloor van Hanswurst en Katrijn.
De mediabonzen wreven in hun handen tot hun hele lichaam er van gloeide. 

Na de feestweek werd Bart De Pauw overgebracht naar de psychiatrische afdeling van het Dr. Guislain Ziekenhuis. Na een jaar en zes maanden kwam hij vrij. De vrijlating was geheim gehouden maar gebeurde niet in stilte, dankzij de loslippigheid van een verpleegkundige. Hij had alle mediahuizen exclusiviteit beloofd en kon zich eindelijk een BMW Cabrio permitteren. Fotografen en cameramensen waren al vroeg in de ochtend opgedaagd, net als de rijdende koffiepot van Dikke Freddy. Zijn vrouw en dochter smeerden broodjes. Bart De Pauw werd opgehaald door zijn vrouw en zijn advocaat. Na flink wat gedrum en getrek lukte het Bart achterin de wagen te krijgen die er als de weerlicht van door ging.
En zie, een jaar later gebeurde er een wonder. De Televisiezender 4,5 kondigde een televisieserie aan van de hand van Bart De Pauw.
Het gegeven was de op- en ondergang én wederopstanding van een BV, genaamd Bert De Haan, een steracteur en chanteur die zich bezondigd had aan het tekenen van droedels van jonge, naakte figuranten waarop duidelijk een naam te plakken was. De charmezanger Peter Bartens schreef een passend lied voor de generiek. Het werd als mini-cd uitgebracht en werd grijs gedraaid op heel wat radiozenders. Sabam zeer tevreden. 

De media stortten zich op de serie. Advertenties als tennisvelden zo groot, covers, interviews met scenarist Bart De Pauw, regisseur Rik De Kloyer en in alle talkshows de hoofdrolspeler Tim Neerbrouck als centrale gast.
De avonden dat de afleveringen uitgezonden werden was er nauwelijks een kat op straat te zien. Niet eens een straathoertje. De serie werd bejubeld, het scenario verscheen in stripvorm met als tekenaar de hoofdrolspeler. Het weekblad KRRÁK versierde de voorpublicatie. Rijen mensen in boekhandels schoven geduldig aan voor een gesigneerd exemplaar, met een droedel. Selfies tegen de sterren op. 

De mediabonzen wreven in hun handen tot hun hele lichaam er van gloeide. En weldra was het leven weer genormaliseerd. De mensen werkten vlijtig en sliepen goed. Ze klaagden over het weer, de regering, de belastingen, de hond van de buren, zetten ’s morgens de radio aan en ’s avonds de televisie uit.

guido lauwaert
gent, 2017-11-15