TERUG!

REIN DECOODT - Foto: Fred Debrock 

Het zal je maar overkomen. Overvallen worden door een bacterie die je hersens beschadigt en daar een voorstelling over maken. Retrograde. Ter herstel. Rein Decoodt doet het! 

In 2009 volgt de jonge actrice Rein Decoodt een theatercursus in New York. Tussen twee sessies door heeft ze vijf maanden vrij en beslist een reis te maken naar Mexico, het land waar Ferdinand Max en de Belgische prinses Charlotte, dochter van koning Leopold I, als keizerpaar een nachtmerrie beleefden. Zo ook Rein Decoodt. 

Een bacterie bezet het lichaam van de jonge actrice. Haar hersens raken ernstig beschadigd, een flink deel van haar geheugen is ze voor goed kwijt. Een moeizame weg terug. Het spreken hervinden, opnieuw de controle verwerven over de motoriek. Een carrière als actrice kan ze vergeten. Toch is de opleiding en het kunsthuis niet tevergeefs geweest. Ze grijpt ze aan om er weer bovenop te komen. Ziekte en theater worden met elkaar verweven tot therapie, uitmondend in een monoloog. 

De monoloog is gebaseerd op aantekeningen van Rein Decoodt, met als coach Dirk Pauwels. De juiste keuze. 

Dirk Pauwels [fotograaf niet bekend] 

Hij was lid van de legendarische theatergroep Radeis, kent de balans tussen joke en serieux om de spanning erin te houden, en heeft een jarenlange werking achter de rug met jonge mensen in het Gentse theatercircuit. 

De monoloog valt door zijn coaching uiteen in drie delen. Het verhaal van de aanslag, dat van de behandeling en de zoektocht naar het nieuwe functioneren. De chaos als orde zorgt voor een coherent geheel zodat de aandacht bij het publiek scherp blijft. 

Een stoel op een leeg speelveld, een projectiescherm en een muzikaal intermezzo, daar moet Rein Decoodt het mee doen. En zij doet het, sober en nuchter, net als een dokter die een patiënt aan de hand van lichtbeelden uitlegt wat zijn mankement is en wat hij mag verwachten voor de toekomst. Haar verhaal is puur informatief. Hooguit een dunne laag gevoel. Door tempo, cadans, motoriek, die soms blijft haperen, zoals wanneer de beeldband vooruit loopt op die van het geluid. Wat niet stoort. Het versterkt net wat zij bedoelt. De poging tot een wederopstanding om weer te functioneren als voordien. 

De monoloog van Rein Decoodt kan ook opgevat worden als een les voor de mensen in de zaal. Dat in de tegenslag moet gezocht worden naar wat voordelig kan zijn, wat je ook overkomt.
In Terug! zit geen politieke boodschap maar wel een sociale. 
Er kan echter een extra dimensie aan deze bescheiden maar wijze productie gegeven worden. Wat lichtelijk in de vergetelheid is geraakt: de geheugenkunst. De hersenbeschadigde actrice wil die kunstvorm bij haarzelf in ere herstellen. Terecht. Het geheugen van de mens is zijn geschiedenis. 

Simonides van Keos, de Griekse dichter, kwam tijdens de voorstelling in beeld, met de volgende anekdote. Hij was als entertainer te gast op een bruiloftsmaal. Nadat hij zijn gedicht had voorgedragen, werd Simonides weggeroepen. Hij ging naar buiten, en tijdens zijn afwezigheid stortte het dak van de feestzaal in. Alle gasten werden gedood. De slachtoffers waren zo verminkt dat hun familieleden hen niet konden identificeren. Maar Simonides, die precies wist waar iedereen had gezeten, kon dat wel. Simonides wordt daarom de uitvinder van de geheugenkunst genoemd, de mnemotechniek, later een van de vijf onderdelen van de retorica. Simonides realiseerde zich dat de ordening van beelden, gekoppeld aan woorden, een krachtige geheugensteun vormt. De ordening van de plaatsen, de loci, garandeert de ordening van de dingen. 

En dat is waar Rein Decoodt mee bezig is. De opruiming van de bovenkast om een systeem te vinden die haar toelaat te worden wat ze dolgraag wil zijn, een actrice... die als zodanig ook erkend wordt.
De voorstelling kan gespeeld worden in een zaal, maar evengoed in een huiskamer. Deze theatervorm is zo oud als de retorica. 

guido lauwaert
gent, 2018-06-14 

TERUG! een monoloog
Spel: Rein Decoodt
Tekst: Rein Decoodt & Dirk Pauwels
Coaching: Dirk Pauwels
Info & boekingen: sabine.strubbe@skynet.be